Afvallen? Kies voor een gebalanceerde aanpak

De jaarwissel is voor velen de ideale tijd om goede voornemens te maken. Dikwijls zijn die voornemens gericht op gewichtsverlies. Het is verleidelijk om te kiezen voor een revolutionaire afslankmethode of een klein pilletje … maar is dat wel een goed idee?

Kijk eerst eens naar je motivatie: wil je gewicht verliezen om gezonder te worden en je fit te voelen, of om aan een onrealistisch schoonheidsideaal te voldoen?  Afvallen is oké, als het jouw gezondheid ten goede komt. Om de gezonde methode te kiezen, informeer je je best goed. Er is immers een overvloed aan populaire diëten, voedingssupplementen en wonderpillen op de markt. We gaan hier, samen met jou, dieper in op het thema.

Daa-haag dieettrends!

Elk jaar verschijnen er nieuwe dieettrends. Vaak staan ze mijlenver af van een gebalanceerd voedingspatroon dat langdurig en geleidelijk gewichtsverlies bevordert. Integendeel, trendy diëten zoals intermittent fasting, het Atkins, Mayo, Dukan en Scarsdale dieet, … zijn heel populair omdat ze snel en spectaculair gewichtsverlies beloven. Vooraleer je echter kiest voor een van deze diëten die rigoureuze voedselbeperkingen promoten, is het belangrijk om even stil te staan bij de fysieke en mentale gevolgen voor je gezondheid van dergelijke afslankmethodes. 

Als je begint aan een draconisch of onevenwichtig dieet, stel je jezelf bloot aan risico's. De voedingsbeperkingen kunnen leiden tot tekorten. Die tekorten kunnen de werking van verschillende organen en systemen beïnvloeden, van je metabolisme en je spijsvertering tot je immuunsysteem. Bovendien kunnen dergelijke diëten het risico op hypoglykemie verhogen en dat resulteert in een intens hongergevoel en verminderde energie.

Het is belangrijk om weten dat iedereen specifieke behoeften heeft als het gaat om gewichtsverlies.

Op psychologisch vlak kan het volgen van een drastisch dieet bovendien een extreme uitdaging zijn. Te weinig voedingsstoffen kunnen je gefrustreerd, kwaad en prikkelbaar maken. Als je constant honger hebt, kan dit ook een invloed hebben op je concentratievermogen en humeur. Bovendien kunnen strenge diëten een impact hebben op je zelfbeeld omdat ze op lange termijn moeilijk vol te houden zijn. Een ander psychologisch effect om in het achterhoofd te houden, is het risico op neerslachtigheid, gekoppeld aan teleurstelling en demotivatie omdat je niet zoveel gewicht hebt verloren als je had gehoopt. Of omdat je na al je tomeloze inspanningen terug aankomt. Deze teleurgestelde gevoelens kunnen zelfs leiden tot een echte depressie.

Dan toch maar een mirakelpil?

Jammer maar helaas, het antwoord is neen. Zo’n pil bestaat niet. Het klopt dat semaglutide (Ozempic®) veel aandacht krijgt in de media sinds celebrities zoals Kim Kardashian en Elon Musk de voordelen van Ozempic® voor gewichtsverlies de hemel in hebben geprezen. Het product is sinds 2017 op de markt voor mensen met diabetes. Ondanks de zichtbare vermageringseffecten, is het geneesmiddel niet officieel goedgekeurd voor gewichtsverlies omdat het gebruik ervan ernstige bijwerkingen kan hebben. Bovendien is het langetermijneffect grotendeels onbekend. Men onderzoekt momenteel andere medicijnen die veelbelovende resultaten laten zien. Maar laat het duidelijk zijn: geen van deze medicijnen is een wondermiddel voor gewichtsverlies. Voor meer informatie over zogenaamde wondermiddelen kan je hier terecht.

Het belang van een gebalanceerde aanpak

In tegenstelling tot strikte en potentieel gevaarlijke diëten, kan het aannemen van goede eetgewoonten waarmee je alle nodige voedingsstoffen binnenkrijgt, alleen maar gunstig zijn voor je figuur en vooral voor je gezondheid. Het is absoluut geen geheim: het beste recept voor effectief, gezond en langdurig gewichtsverlies is de combinatie van een gebalanceerd, gevarieerd dieet met aangepaste lichaamsbeweging.

Gebalanceerd dieet

 Om af te vallen is er een belangrijke formule: je moet minder calorieën binnenkrijgen dan je lichaam verbrandt. Je moet wel weten waar de grens ligt tussen het creëren van een calorietekort en jezelf in gevaar brengen. "Minder eten” betekent niet dat je jezelf mag uithongeren. Het is perfect mogelijk om voldoende te eten en toch gewicht te verliezen, zolang je de juiste voedingskeuzes maakt. Groenten zijn bijvoorbeeld rijk aan voedingsstoffen, maar bevatten weinig calorieën en zijn dus perfect om veel van te eten.

Hier zijn een paar praktische tips om je te helpen je eetpatroon in balans te brengen en tegelijkertijd je doelen voor gewichtsverlies te bereiken:

• Plan je maaltijden: bereid je maaltijden van tevoren voor om impulsieve voedselkeuzes te vermijden. Eet gevarieerd en gezond: vooral groenten, magere eiwitten en volkoren graanproducten.
• Eet bewust: neem de tijd om van je maaltijden te genieten en luister naar je lichaam. Vermijd afleiding terwijl je eet, zoals televisie of computer, om verzadigingssignalen beter te herkennen.
• Houd je porties onder controle: gebruik kleinere borden om je porties onder controle te houden. Vermijd te grote maaltijden, die kunnen leiden tot te veel calorieëninname.
• Blijf gehydrateerd: drink voldoende water gedurende de hele dag, want dorst voelt soms aan als honger. Water is noodzakelijk voor een goed metabolisme.
• Vermijd bewerkte voedingsmiddelen: beperk je inname van voedingsmiddelen met veel toegevoegde suikers, verzadigde vetten en additieven. Kies voor vers, onbewerkt voedsel.
• Luister naar je lichaam: als je echt honger hebt, leg jezelf dan niet te veel beperkingen op. Het is beter om te kiezen voor voedzame snacks, zoals noten (let wel op de hoeveelheid, want hoewel noten gezond zijn, bevatten ze veel calorieën), een yoghurtje of fruit om je honger te stillen.

In plaats van te zoeken naar snelle oplossingen, moet de focus liggen op een gematigd en blijvend calorietekort. Dat kun je bereiken door geleidelijk je eetpatroon aan te passen en je niveau van lichaamsbeweging te verhogen.

Het is belangrijk om weten dat iedereen specifieke behoeften heeft als het gaat om gewichtsverlies. Als je vragen hebt of je zorgen maakt over je dieet en gewichtsverlies, aarzel dan niet om een diëtist of voedingsdeskundige te raadplegen. Hoe groter het gewichtsverlies dat je nastreeft, des te verstandiger het is om begeleiding van een gezondheidsprofessional te zoeken. Dit zal je helpen om eventuele tekorten te voorkomen en te controleren of er geen onderliggende gezondheidsproblemen zijn die je gewichtstoename kunnen verklaren.

Is het mediterrane dieet een goede optie?

Het mediterrane dieet is een optie die te overwegen valt. Het staat bekend om zijn gezondheidsvoordelen, vooral bij het voorkomen van ziekten zoals hartaandoeningen, diabetes, bepaalde soorten kanker, dementie en depressie. Dit dieet legt de nadruk op een gevarieerd, kleurrijk en evenwichtig voedingspatroon met fruit, groenten, peulvruchten, noten, volkoren granen en vis. Het is echter ook belangrijk om dit dieet aan te passen aan je individuele behoeften.

Aangepaste lichaamsbeweging

Het kiezen van geschikte lichaamsbeweging kan bijzonder moeilijk zijn als je zwaarlijvig bent. De obstakels zijn talrijk, van de angst voor de blikken van anderen als je naar de sportschool of het zwembad gaat, tot de moeilijkheden eigen aan het beoefenen van sport als je dat niet gewoon bent. Bovendien hou je ook best rekening met enkele gezondheidsrisico’s, vooral wat je gewrichten betreft. Begrijp deze uitdagingen en begin met zelfliefde aan lichaamsbeweging.

We raden we je aan om rustig van start te gaan. Het is niet nodig om jezelf meteen een intensieve training op te leggen. Kies voor activiteiten die je leuk vindt en aangepast zijn aan jouw niveau, zoals wandelen, fietsen of zwemmen, zodat je in beweging kunt komen zonder je gewrichten te overbelasten of beschadigen. Het doel is niet alleen om calorieën te verbranden maar ook om blijvende gewoontes op te bouwen. Onthoud dat hoewel de weg lang kan zijn, er aan het eind van de weg sowieso een betere gezondheid op je wacht. Elke kleine stap telt en naarmate je je meer op je gemak voelt bij het sporten, zal je geleidelijk de intensiteit van je sessies verhogen. Wees dus geduldig, toon mededogen voor jezelf en focus op het opbouwen van positieve gewoonten die je welzijn op lange termijn bevorderen. Het resultaat?  Je zult fitter worden, gemakkelijker lichaamsvet verliezen, spiermassa opbouwen, je basaal metabolisme verhogen (dit wil zeggen dat je meer calorieën verbrandt in rust), een slanker figuur krijgen zonder slappe huid … kortom, je zult sprankelen dankzij de hormonen die afgescheiden worden tijdens je sportsessies!

Zijn voedingssupplementen nuttig?

Dieetsupplementen om af te slanken zijn in overvloed te verkrijgen in verschillende winkels en apotheken. Ze hebben steevast aantrekkelijke formules: vetverbranding, platte buik, detox, enzovoort. Hoewel deze producten onder bepaalde omstandigheden heilzaam kunnen zijn, moet je er toch voorzichtig mee zijn. Voor je een afslankend voedingssupplement kiest, is het belangrijk om eerst het probleem te identificeren dat gewichtsverlies in de weg staat. Elk lichaam is anders, dus daar moet je bijvoorbeeld rekening mee houden om de juiste keuze te maken. Afhankelijk van eventuele gezondheidsproblemen of behandelingen waarin je je bevindt, worden bepaalde supplementen ook niet aanbevolen. Bespreek dit met je apotheker, hij/zij kan je begeleiden en je - indien nodig - doorverwijzen naar je huisarts voor een bloedonderzoek. Houd er ook rekening mee dat voedingssupplementen geen wondermiddelen zijn voor gewichtsverlies, ze zijn alleen nuttig in combinatie met een gezond dieet en regelmatige lichaamsbeweging.

Weloverwogen beslissingen met de hulp van je apotheker

Gewicht is niet alleen een esthetische kwestie. Het aannemen van goede eetgewoonten die je naar je ideale gewicht leiden, is een verstandige manier om voor je gezondheid te zorgen. Maar het is cruciaal om kritisch te zijn als het gaat om trendy diëten en voedingssupplementen. Aarzel niet om je apotheker om advies te vragen. Als gezondheidsprofessional kent hij of zij de mogelijke risico's en de opties die het beste passen bij jouw specifieke behoeften.