Praat over antibiotica

Microben 

Infectieziekten worden vooral door virussen en bacteriën veroorzaakt. Wanneer je besmet bent met een microbe, zal je meestal spontaan genezen doordat ons lichaam zich van nature ertegen kan verdedigen. Als jouw natuurlijke immuunsysteem niet in staat is om een infectie met een bacterie te bestrijden, dan kan een behandeling met antibiotica noodzakelijk zijn. Antibiotica werken enkel tegen bacteriën. Bij een infectie met een virus (zoals griep of COVID-19) werken antibiotica totaal niet.  

Antibiotica doden bacteriën. Maar let op: jouw lichaam bevat goede én slechte bacteriën. De slechte maken je ziek, maar de goede houden tal van belangrijke lichaamsprocessen in stand. Die wil je dus zeker niet kwijt. Antibiotica maken het onderscheid niet tussen slechte of goede bacteriën. Daarom kan je die geneesmiddelen pas gebruiken als jouw gezondheidstoestand het écht nodig heeft. Anders breng je misschien net schade toe aan je lichaam, wanneer je het eigenlijk terug gezond wil krijgen. 

Antibiotica verliezen hun kracht

Net doordat antibiotica te veel of ongepast worden gebruikt, bijvoorbeeld bij een virale infectie of in de veeteelt, leren bacteriën zich te verweren tegen die geneesmiddelen en worden ze er steeds meer resistent tegen. Die groeiende antimicrobiële resistentie vormt een serieus gevaar voor de volksgezondheid. Om te vermijden dat we bacteriële infecties niet meer eenvoudig kunnen behandelen, is het van uiterst belang dat we verantwoord en veilig omspringen met antibiotica. 

Antimicrobiële resistentie bedreigt onze gezondheidszorg 

Als we niets doen tegen antimicrobiële resistentie, zullen in de toekomst ernstige ziekten niet meer zo snel en doeltreffend behandeld kunnen worden als voorheen en worden operaties en transplantaties veel riskanter.  

Wat kan je zelf doen? 

Allereerst is het nuttig om te praten over antibiotica en je te informeren. Stel vragen aan je arts of nog beter: je apotheker. Als geneesmiddelenexpert is dat de zorgverlener bij uitstek die jou kan informeren over antibiotica.  

Je apotheker zal met jou ook de frequentie, tijdstippen en duur van je behandeling overlopen, zodat je de antibiotica juist gebruikt. Zo kunnen alle bacteriën vernietigd worden en vermindert het risico op resistentie. 

Na een kuur, breng je restjes antibiotica terug naar je apotheker, houd ze niet thuis ‘voor een volgende keer’. Gooi ze nooit in de gootsteen, het toilet of de vuilnisbak. Anders komen ze in onze natuurlijke omgeving terecht en ook dat draagt bij tot de ontwikkeling van bacteriën die resistent zijn tegen antimicrobiële stoffen. 

Gebruik antibiotica enkel op doktersadvies, zodat je zeker bent dat ze een juiste behandeling zijn voor jouw gezondheidsproblemen op dat moment. 

Verminder of vervang je vleesconsumptie en kies voor plantaardige alternatieven om de druk op de veeteelt (waarbij antibiotica vaak omwille van productieredenen worden ingezet) te doen dalen. 

Meer informatie over antibiotica bij je apotheker of op de campagnewebsite van de FOD Volksgezondheid: praatoverantibiotica.be.