Epilepsie, een complexe en miskende ziekte

Denk je dat je een allesweter bent over epilepsie? Als je een gamer bent, test dan eerst je kennis en beantwoordt onze quizvragen vooraleer verder te lezen om nog meer te weten te komen!

Wat is epilepsie? 

De Epilepsie Liga  geeft aan dat epilepsie een aandoening van het centraal zenuwstelsel is die gekenmerkt wordt door het herhaald en spontaan optreden van epileptische aanvallen. Een epileptische aanval is een tijdelijke verandering van de waarneming, het gedrag of het bewustzijn. De aanval treedt op door een plotse, abnormale elektrische ontlading – een soort kortsluiting – ter hoogte van de hersenschors. Eens de aanval voorbij is, functioneren de hersenen opnieuw normaal. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, is epilepsie een veel voorkomende ziekte, waaraan ongeveer 80.000 mensen lijden in België. 

Hoe kan je een epilepsieaanval herkennen? 

De symptomen van een epileptische aanval variëren naargelang het type aanval. Gegeneraliseerde aanvallen (waarbij beide hersenhelften van bij het begin van de aanval betrokken zijn) kunnen convulsies, bewustzijnsverlies, ongecontroleerde bewegingen en spierstijfheid omvatten. Gedeeltelijke aanvallen kunnen daarentegen korte afwezigheden, repetitieve bewegingen of zintuiglijke stoornissen (visuele of auditieve hallucinaties, enz.) veroorzaken. Andere symptomen zoals plotselinge verwardheid, verlies van spierspanning of onwillekeurige bewegingen kunnen ook een waarschuwing zijn. Bij deze symptomen is het essentieel om de persoon in veiligheid te brengen.

Wat zijn de oorzaken van epilepsie? 

Epilepsie kan een genetische oorzaak hebben of het gevolg zijn van hersenbeschadiging (door bijvoorbeeld een beroerte, geboortetrauma, ernstig hoofdletsel, hersentumor, hersenvliesontsteking...). In veel gevallen blijft de oorzaak echter onbekend. Hoe dan ook, epilepsie begint vaak tijdens de kindertijd, maar kan op elke leeftijd optreden. De diagnose wordt meestal pas gesteld na een aantal aanvallen.

Kun je een normaal leven leiden als je epilepsie hebt? 

Veel briljante persoonlijkheden leefden met epilepsie: Isaac Newton, Molière, Charlie Chaplin, Agatha Christie. Het is dus mogelijk om een succesvol leven te leiden en toch epilepsie te hebben.  In bepaalde omstandigheden moet je echter een paar voorzorgsmaatregelen nemen. Als je voor een jong kind zorgt bijvoorbeeld, als je van plan bent een voertuig te besturen of als je met gevaarlijke machines wilt werken.  Wat zwanger worden betreft, vormt epilepsie geen belemmering. Voor de meeste vrouwen is zwangerschap heel goed mogelijk en verloopt ze meestal zonder complicaties. Het is echter raadzaam om dit vooraf met je neuroloog en gynaecoloog te bespreken, zodat zij je optimaal kunnen begeleiden en de behandeling kunnen bijstellen. Anti-epileptica kunnen namelijk grote risico’s met zich meebrengen voor het ongeboren kind.

Wat kun je doen (en wat mag je niet doen) om iemand met een aanval te helpen?  

• Bovenal: Blijf kalm. Aanvallen gaan meestal vanzelf over. 
• Zorg ervoor dat de persoon zichzelf niet verwondt met harde of gevaarlijke voorwerpen. 
• Indien mogelijk, leg de persoon in een stabiele zijligging of draai het hoofd op zijn kant.
• Bescherm het hoofd door het te ondersteunen met een zacht voorwerp, zoals een kussen, gevouwen trui, enz., of met je handen of onderarmen. 
• Verwijder zijn/haar bril. 
• Beweeg de persoon niet, behalve in geval van acuut gevaar, en probeer niet om krampachtige bewegingen te voorkomen. 
• Stop niets in de mond en geef niets te drinken. 
• Blijf bij de persoon tot hij/zij weer volledig bij bewustzijn is. 
• Bel een ambulance als de aanval langer dan 5 minuten duurt en als je de normale duur van een aanval bij de persoon in kwestie niet kent. 

Voor wie meer wil weten biedt de website van de epilepsieliga naast informatie over haar activiteiten, een schat aan medische en praktische informatie over de ziekte.