Werelddag Suïcidepreventie: ga het gesprek aan

De campagne moedigt iedereen aan om het gesprek over zelfdoding te beginnen om zo de stilte en het stigma rond zelfmoord te doorbreken en meer openheid, begrip en steun te creëren. “Er bestaat nog altijd heel veel schroom, onzekerheid en angst om zelfmoordgedachten openlijk te bespreken. Vaak is men bang om iets verkeerds te zeggen of heerst er angst dat dit zelfmoordgedachten zou uitlokken. Maar er bestaat geen enkel wetenschappelijk bewijs dat aantoont dat vragen naar en bespreken van zelfmoordgedachten deze gedachten zou kunnen uitlokken of versterken,” zegt Gwendolyn Portzky, directeur van de het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP).

Hoe kan jij het verschil maken?

• Door te luisteren zonder oordeel: als je vermoedt dat iemand in je omgeving het moeilijk heeft, vraag hoe het echt met hem/haar gaat en luister zonder te oordelen. Het gevoel gehoord en begrepen te worden kan al een groot verschil maken.
• Herken de signalen: als iemand zich terugtrekt, depressieve symptomen vertoont, praat over dood of hopeloosheid, of je merkt veranderingen in het gedrag … aarzel dan niet om het gesprek aan te gaan.
• Ondersteun: je hoeft zelf geen hulpverlener te spelen maar je kan wel helpen door te ondersteunen en een luisterend oor te bieden. Moedig aan om professionele hulp te zoeken en stel voor om samen de eerste stap te zetten, zoals een huisarts bellen.
• Breek het taboe: praat openlijk over zelfmoord. Dit kan ervoor zorgen dat meer mensen op tijd hulp durven te zoeken.
• Neem deel aan activiteiten: Er worden wereldwijd verschillende activiteiten georganiseerd, zoals wandelingen, lichtceremonies en educatieve bijeenkomsten. De Werkgroep Verder na Zelfdoding organiseert bijvoorbeeld samen met haar internationale collega's wereldwijd de actie 'Light a Candle'. Door vandaag om 20 uur een kaars te branden aan het raam betuig je steun aan nabestaanden na zelfdoding én gedenk je je overleden dierbaren.
• Zorg voor jezelf: als je iemand ondersteunt is het ook belangrijk om ook voor jezelf te zorgen. Neem de tijd om je eigen emoties en stress te beheren en zoek zelf ook steun als dat nodig is. Goed voor jezelf zorgen helpt je om doeltreffendere en empathischer te blijven als je steun biedt aan anderen.

Mythes

Er bestaan ook nog heel wat misverstanden over zelfmoord. “Een zelfmoordpoging is aandachttrekkerij”, is er zo een van. Elke poging moet je ernstig nemen want eerder suïcidaal gedrag is 1 van de grootste drempelverlagende factoren om opnieuw een poging te ondernemen. Iedere poging is een uiting dat de persoon in kwestie zo niet verder kan. Als je niet ingaat op de situatie dan is dat een verloren kans om te proberen voorkomen dat het suïcidaal gedrag toeneemt.

Je hoort ook vaak: “mensen die erover praten, doen het niet.” Maar praten over zelfmoordgedachten is een belangrijk signaal. De overgrote meerderheid (55-90%) van de mensen die zijn gestorven door zelfdoding hadden vooraf signalen gegeven. Ingaan op de signalen en praten over de zelfmoordgedachten is een belangrijke eerste stap om een zelfdoding te proberen voorkomen. Als je weet dat een suïcidaal persoon een heel proces doormaakt dat gemiddeld 2,5 jaar duurt – van gedachte naar daad - dan weet je ook dat een zelfmoord doorgaans niet impulsief gebeurt. Zowel biologische, psychologische psychiatrische en sociale aspecten spelen een rol. En vaak is er de spreekwoordelijke druppel die de emmer doet overlopen. Door de zelfmoordgedachten en doodwens ter sprake te brengen wordt de dreiging zichtbaar en kan het suïcidaal proces tijdig worden gestopt. #starttheconversation is dus de boodschap!

Ben je zelf op zoek naar hulp?

Bij Zelfmoord 1813 staat er ALTIJD iemand voor je klaar, Elk gesprek is anoniem en gratis. Je kan bellen (1813), chatten of een mail sturen. Op de website vind je ook informatie, getuigenissen en tools om zelf aan de slag te gaan om je zelfmoordgedachten onder controle te krijgen.