Kom de menopauze door in stijl!

Het is perfect mogelijk om die cruciale periode goed door te komen. En waarom zou je niet van die nieuwe levensfase gebruik maken om nieuwe ‘gezonde’ gewoonten aan te nemen die je helpen om nog lang in vorm te blijven?

Wanneer spreken we van de menopauze?

Een vrouw is in de menopauze wanneer zij al meer dan een jaar niet ongesteld meer is geweest. Dat is een geleidelijk proces. Enkele jaren voor de eisprong definitief stopt, beginnen de eierstokken geleidelijk aan minder œstradiol en progesteron te produceren, de geslachtshormonen die verantwoordelijk zijn voor de eisprong. De menstruatie wordt minder frequent en verdwijnt vervolgens volledig, rond de leeftijd van vijftig jaar. Het valt onmogelijk te bepalen op welke leeftijd dat precies gebeurt! Dat varieert van vrouw tot vrouw, afhankelijk van onder meer erfelijke factoren. Voor sommigen is dat al rond hun 45ste jaar, voor anderen rond hun 55ste. We spreken van ‘vroege menopauze’ wanneer die optreedt voor de leeftijd van 45 jaar en van ‘late menopauze’ na 55 jaar. Als je twijfelt kan je altijd bij je arts navragen of een hormonaal onderzoek noodzakelijk is.

Symptomen vanaf de perimenopauze

De eerste symptomen verschijnen tijdens een overgangsperiode waarin de eierstokken minder geslachtshormonen aanmaken en die we de perimenopauze noemen. Ze kunnen 2 tot 5 jaar voor de eigenlijke menopauze optreden.

De lijst van symptomen is lang. Het eerste, en meest zichtbare, is natuurlijk de langere periode tussen de menstruaties; en daarna de afwezigheid van menstruatie. We vermelden ook gewichtstoename, prikkelbaarheid, vaginale droogte, een droge huid en droge haren, urineproblemen (infecties, incontinentie, …), een verminderd libido, hoofdpijn, slaapproblemen… en niet te vergeten de beruchte ‘opvliegers’. Dat plots opkomende en heftige gevoel van warmte in het aangezicht, de hals en de borst, duurt meestal 30 seconden tot 2 minuten, maar kan bij sommigen ook langer aanhouden. Opvliegers kunnen de hele dag voorkomen en heel onaangenaam zijn wanneer ze bijvoorbeeld midden in een vergadering opkomen, of wanneer ze gepaard gaan met nachtelijk zweten en de slaap verstoren.

Wat kan je in eerste instantie doen?

Lijkt dit je een somber beeld? Maak je geen zorgen! Voor elk probleem is er een oplossing, en trouwens niet noodzakelijk met medicatie! Vergeet bovendien niet dat het ook mogelijk is om die periode door te komen zonder al die ongemakken te ervaren. Niet elke vrouw heeft overal last van en zeker niet in dezelfde mate.

Voor veel symptomen kan het volstaan of ten minste helpen om je dagelijkse gewoonten wat te veranderen. Als je last hebt van hoogvliegers, kan je bijvoorbeeld meerdere laagjes kleding dragen die je gemakkelijk kan uittrekken, je kan ook een verstuiver bij de hand houden of slapen met open raam. Verder vermijd je best alcohol, tabak, opwekkende dranken en gekruide gerechten.

Als je leert ontspannen (yoga, sofrologie, meditatie, …), zal dat je stemming verbeteren wat dan weer een positieve invloed heeft op je slaap. Idem als je regelmatig wat lichaamsbeweging neemt die je leuk vindt: je humeur, je evenwicht, je slaap en je gewrichten zullen er wel bij varen. Vergeet niet je huid en haar te hydrateren en te voeden: neem een paar minuten tijd om jezelf te verwennen met een aangepaste crème voor je huidtype of een geschikte haarbehandeling! En wat de vaginale droogte betreft, die wordt algauw teruggebracht tot een nare herinnering dankzij een glijmiddel. Een oppepper voor je libido! Denk ook aan het versterken van je bekkenbodem, met enkele eenvoudige oefeningen gedurende enkele minuten per dag, om het risico van urineverlies te verminderen.

En wat als het niet beter gaat?

Zorgen de symptomen van je (peri)menopauze voor ernstig ongemak of loop je een hoog risico op osteoporose? Weet dan dat die problemen niet onvermijdelijk zijn! Na een hormonaal onderzoek kan jouw dokter je een hormoonvervangende therapie (HVT) voorstellen.

Omdat elke vrouw een andere voorgeschiedenis heeft en de symptomen niet bij iedereen even heftig zijn, gebeurt de beslissing om een HVT op te starten best samen met je arts of gynaecoloog nadat de voor- en nadelen ernstig tegen elkaar zijn afgewogen. Zo’n behandeling is bijvoorbeeld niet aangewezen als je borstkanker hebt gehad of een voorgeschiedenis hebt van trombo-embolie. Maar er bestaan alternatieven! Je arts zal je zeker de behandeling aanbieden die het best is aangepast aan je situatie en zal die ook regelmatig opnieuw bekijken.

Wat met voedingssupplementen en natuurlijke producten?

Soja, rode klaver, zilverkaars, yam, koninginnengelei, DHEA, vitamine E, … allerlei producten worden aangeboden voor hun effect op de symptomen van de (peri-)menopauze. Maar net als hormonenbehandelingen mogen die niet lichtvaardig worden ingezet! De meeste voordelen ervan zijn niet bewezen door zorgvuldig onderzoek. En voor sommige (soja, DHEA, …) gelden dezelfde contra-indicaties als voor een HVT. Een goede raad: neem enkel een voedingssupplement op advies van je arts of je apotheker!

Mogelijke complicaties?

De (peri)menopauze is geen ziekte, maar een volledig natuurlijk verschijnsel. De hormonale veranderingen die ermee gepaard gaan, hebben echter een langetermijneffect op de botten en het hart- en vaatstelsel, met een risico op bijvoorbeeld osteoporose en hart- en vaarziekten. Op dat vlak is dus wel waakzaamheid geboden! Maar ook hier hoef je je geen zorgen te maken: met een goede opvolging kan je de risico’s aanzienlijk beperken.

Geniet volop van die nieuwe levensfase!

Kortom, om die nieuwe levensfase met een gerust hart tegemoet te zien, kan je ze best met vertrouwen aanvatten en met volle teugen van het leven genieten! Maak van de gelegenheid gebruik om nieuwe (gezonde) gewoonten aan te nemen en om dingen te doen waar je je goed bij voelt! Verwen jezelf, neem (eindelijk) tijd voor jezelf en bedenk vooral dat je de symptomen die je hinderen niet zomaar hoeft te ‘ondergaan’: praat erover met je arts of je  apotheker. Zij zullen je de weg wijzen naar de juiste behandelingen, zodat je de draad weer kan oppikken!