Hiv-diagnoses stijgen in ons land: een wake-up call voor preventie

De stijging treft alle bevolkingsgroepen maar vooral bij Belgische mannen tussen 30 en 39 jaar die seks hebben met andere mannen (MSM) zijn de diagnoses toegenomen. Ook heteroseksuele mannen en vrouwen – zowel van Belgische als niet Belgische origine worden getroffen. Bij vrouwen kwam de helft van de nieuwe diagnoses voor bij Sub-Saharaans Afrikaanse vrouwen.  

Complexe redenen 

De redenen van de onverwachte toename in het aantal hiv-besmettingen zijn complex en veelzijdig: 

• Nog heel wat mensen zijn zich blijkbaar onbewust van de risico’s en nemen daardoor geen gepaste preventiemaatregelen.  
• Verminderd en inconsistent condoomgebruik spelen een belangrijke rol terwijl er al sinds het begin van de epidemie gehamerd wordt op condoomgebruik als preventiemaatregel.   
• Hoewel het gebruik van preventieve behandelingen zoals PrEP blijft toenemen onder MSM ervaren andere risicogroepen obstakels bij zowel toegang als effectief gebruik van PrEP.  
• De toename van andere seksueel overdraagbare infecties (soi) zoals gonorroe en chlamydia versterkt de kwetsbaarheid omdat mensen met een soi een groter risico lopen op een hiv-besmetting als ze daaraan blootgesteld worden.  

Volgens Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid, ligt de uitdaging in het bereiken van de individuele burger in het doorbreken van taboes en het verlagen van de drempels naar zorg en preventie.  

Wat kan je zelf doen?  

Om verdere verspreiding van hiv te voorkomen is het belangrijk dat iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt. Heb je seksuele contacten met één of personen van wie niet uitgesloten kan worden dat ze met hiv besmet zijn? Gebruik dan zeker consistent (!) een condoom en/of een beflapje. Bespreek met je arts of het gebruik van PrEP of PeP aangewezen is voor jou.  

Als je een verhoogd risico loopt op hiv is het nodig om je regelmatig te (laten) testen. Weet dat je bij je apotheker terecht kan voor de hiv-zelftest en dat hij/zij altijd klaar staat om je vragen te beantwoorden over hiv en andere soa’s, je advies te geven en je door te verwijzen indien nodig.  

Als je toch met hiv besmet bent, laat je dan zeker behandelen en verwittig je sekspartner(s). Zo kunnen zij zich ook laten testen en behandelen.  

Stigma en vooroordelen over hiv 

Voor mensen met hiv blijft stigma het belangrijkste probleem. Bijna alle mensen met hiv zijn zeer voorzichtig om hun diagnose met iemand te delen (85%). Ze zijn ook bezorgd dat anderen het gaan doorvertellen (69%). De helft denkt dat de meeste mensen met hiv afgewezen worden (49%). Ze getuigen over negatieve behandeling, afwijzing en uitsluiting als mensen het te weten komen. Dit stigma belemmert hen om open over hiv te spreken en zichzelf te zijn. En het zorgt voor angst en isolatie.  In ‘HIV in het dagelijks leven’, op de website van Sensoa, vind je tips om over hiv te praten.