Alles weten over zona

Heb je je kennis getest met onze zonaquiz? Hier zijn alvast de juiste antwoorden.

Wat is de oorzaak van zona?

• Bacteriële infectie
• Virale infectie
• Schimmelinfectie

Gordelroos is een virus en kan dus NIET behandeld worden met antibiotica.  

Welk virus veroorzaakt zona?

• Herpes
• Varicella-zoster virus
• Zona wordt niet veroorzaakt door een virus

Gordelroos wordt veroorzaakt door een (her)activatie van het waterpokkenvirus (varicella herpes zoster virus). Patiënten die gordelroos krijgen, hebben vroeger waterpokken (varicella) doorgemaakt.

Wat zijn de eerste symptomen van zona (naast de typerende huiduitslag)?

• Jeuk, tintelingen of pijn
• Slapeloosheid
• Duizeligheid

Enkele dagen voordat er huiduitslag verschijnt, kan er lokaal een branderig gevoel, pijn of jeuk ontstaan. Nadien verschijnen er rode vlekjes en blaasjes aan een kant van het lichaam ter hoogte van de borstkas, de romp of het aangezicht. Tijdens de opstoot kan je je ook grieperig voelen en lichte koorts krijgen.

Is zona besmettelijk?

• Ja
• Neen

Neen, zona is niet besmettelijk, maar als je in contact komt met iemand die zona heeft en je hebt nog nooit de waterpokken gehad, kan je waterpokken krijgen. Patiënten die gordelroos krijgen, hebben vroeger waterpokken (varicella) doorgemaakt. 

Wat is de rol van stress bij het ontwikkelen van zona?

• Stress heeft geen invloed op zona
• Stress kan het risico op zona verhogen
• Stress heeft alleen invloed op de ernst van de symptomen

Gordelroos kan optreden als gevolg van stress of een burnout. Stress kan namelijk het afweersysteem verzwakken. Hierdoor is het lichaam minder goed in staat om zichzelf te verdedigen tegen het varicellazostervirus, en kan het virus weer actief worden. Dit leidt dan tot gordelroos.

Op welke leeftijd loop je het meeste risico om zona te krijgen?

• Als je tussen 13 en 19 jaar jong bent
• Als je tussen 20 en 30 jaar jong bent of zwanger bent
• Als je ouder bent dan 50 jaar of een verzwakt immuunsysteem hebt

Gordelroos komt vooral voor bij volwassenen ouder dan 50 jaar en mensen met een verzwakt immuunsysteem (door ziekte of medicatie).

Kan je zona voorkomen met een vaccinatie?

• Ja, er is een vaccin beschikbaar dat zona kan voorkomen
• Neen er is geen vaccin tegen zona
• Er is alleen een vaccin voor mensen ouder dan 65 jaar

Ja, het gordelroosvaccin (varicella-zoster).

Wat is postherpetische neuralgie (PHN)?

• Een zeldzame vorm van herpes
• Een mogelijke complicatie van zona, gekenmerkt door aanhoudende pijn
• Een virale infectie die optreedt na zona

Als iemand aanhoudende pijnklachten ervaart in het eerder met zona besmette gebied noemt men dit inderdaad postherpetische neuralgie of postzonale pijn.

Wat kan een complicatie zijn van zona?

• Verminderd gezichtsvermogen
• Meningitis
• Postherpetische neuralgie
• Alle bovenstaande antwoorden

De meest voorkomende complicatie (5-30%) van gordelroos is postherpetische neuralgie (PHN). PHN wordt gekenmerkt door een persisterende ernstige vorm van pijn (> 3 maanden) in aansluiting op gordelroos. Andere (meer zeldzame) complicaties betreffen gedissemineerde gordelroos, neurologische aandoeningen zoals encefalitis of meningitis, blijvende aantasting van het gezichtsvermogen en aantasting van organen. Dit komt vooral voor bij immuungecompromitteerde patiënten. In zeldzame gevallen overlijden mensen aan gordelroos.  

 Hoelang duurt het meestal vooraleer de huiduitslag van zona verdwijnt?

• 1 tot 2 dagen
• 1 tot 2 weken
• 1 tot 2 maanden

Meestal gaat gordelroos gewoon vanzelf over. Na ongeveer een week (7 tot 10 dagen) drogen de blaasjes uit en vormen ze korstjes. Van de korstjes kun je kleine littekens krijgen. In sommige gevallen blijven de jeuk en de pijn aanhouden. Als de pijn langer dan 3 maanden duurt dan noem je dat ‘postherpetische pijn’, ook wel zenuwpijn.