6 stappen bij wondverzorging

Een beetje ontsmettingsmiddel op een wonde en klaar is Kees? Niet zo snel! Eerst en vooral moet je de wonde beoordelen. Om wat voor soort wonde gaat het? Is het een oppervlakkige wond (schaafwond, klein snijwondje, enz.) of iets diepers?

Goede reflexen

Het belangrijkste is om te voorkomen dat de wonde geïnfecteerd raakt. En het is niet altijd nodig om een ontsmettingsmiddel te gebruiken. Meestal is gewoon schoonmaken met water voldoende. 

Volg deze stappen om het risico op infectie te beperken en de wonde goed te verzorgen:

1. Was je handen met water en zeep of, als dat niet mogelijk is, met hydroalcoholische gel.
2. Druk 3 minuten op de wonde als er een bloeding optreedt, bij voorkeur met een steriel kompres.
3. Reinig de wonde onmiddellijk door er 1 tot 2 minuten warm (kraantjes)water overheen te laten stromen. Wrijf indien nodig voorzichtig het vuil weg met een steriel kompres (of anders een schone zakdoek).
   Geen water bij de hand? Reinig de wonde met een zoutoplossing of een kleurloos ontsmettingsmiddel, je kunt het direct op de wonde spuiten of het erop deppen met een kompres.
4. Maak de huid rondom de wonde droog met een steriel kompres of schone doek.
5. Dek de wonde af met een steriel kompres of verband dat niet aan de wonde plakt.
6. Vervang het verband regelmatig en houd de genezing van de wonde in de gaten.

Raak de wonde niet aan met je handen!

Wanneer naar de spoed?

Als de wonde heel ernstig is, is er dringende hulp nodig. Bel 112 of ga direct naar een spoeddienst als het gaat om:

• Een diepe wonde met daarin een vreemd voorwerp (glas, mes, satéprikker enz.).
• Een grote of diepe wonde. Misschien moet de wonde gehecht worden en dat moet binnen 12 tot 24 uur na de verwonding gebeuren, dus wacht niet te lang!
• Een wonde die hevig bloedt of waaruit bloed spuit.
• Een amputatie van een vinger of teen. Breng in dit geval het geamputeerde deel mee naar het ziekenhuis en houd het droog en koud. Plaats het in een gesloten plastic zak die je onderdompelt in een bakje met water en ijsblokjes. Een arm of been dat bleek en koud wordt of als de gewonde zijn vingers of tenen niet meer kan bewegen.

Als medische hulp noodzakelijk is, breng dan niets aan op de wonde: geen ontsmettingsmiddel, geen zalf. Dit maakt de diagnose makkelijker.

In sommige gevallen is er minder sprake van een noodgeval, maar is een bezoek aan de dokter toch aan te raden. Bijvoorbeeld in het geval van:

• Een beet.
• Een wonde in een risicovolle zone zoals het gezicht, de ogen of de buik.
• Een wonde die blijft bloeden of waarin ‘brokstukken’ achterblijven.
• Een wonde die geïnfecteerd lijkt te raken. De wonde wordt roder, warmer, gezwollen en pijnlijker.

Als je tetanusvaccinatie meer dan 10 jaar oud is, als je diabetes hebt of lijdt aan een immuundeficiëntie, loop je ook een groter risico op infectie of slechte genezing. Houd je wond dus goed in de gaten en aarzel niet om een arts te raadplegen als je twijfelt.